پرندگان از چه زمانی بیدندان شدند؟
به نقل از کاوه فیض الهی: پرندگان به عنوان زادگان امروزی دایناسورها حتما زمانی دندان داشتند. از سال ۱۸۶۱ که دیرینشناسان نخستین سنگواره ۱۵۰ میلیون ساله آرکئوپتریکس را پیدا کردند، این را میدانستیم. چیزی که نمیدانستیم این بود که پرندگان کی دندانهایشان را از دست دادند و در عوض منقاردار شدند. شواهد سنگوارهای در این زمینه کمک زیادی به دانشمندان نمیکند زیرا بیش از حد پراکنده و کمیاب است. و تا این اواخر از ژنتیک هم کار چندانی ساخته نبود.
اما بر اساس پژوهش جدیدی که در پست قبلی به آن اشاره شد، و در آن توالی ژنوم ۴۸ گونه پرنده به نمایندگی از هر راسته تعیین شد، این امکان فراهم شده که پیدایش منقار در پرندگان در طول زمان ردیابی شود. این پژوهش توسط تیمی بینالمللی متشکل از بیش از صد پژوهشگر انجام و به صورت مجموعهای از مقالهها در شماره اخیر ژورنال ساینس به چاپ رسیده که لینکش را در پست قبل دادم. در یکی از این مقالهها نام یک پژوهشگر ایرانی به نام سیاوش میرعرب نیز دیده میشود که دانشجوی دوره دکتری علوم کامپیوتر دانشگاه تگزاس در آستین است.
خلاصه آنکه پژوهشگران جهشی را یافتند که در تمام راستهها وجود دارد و بر اساس ساعت مولکولی محاسبه کردند که این جهش باید یک بار در یکی از نیاکان مشترک تمام پرندگان که حدود ۱۱۶ میلیون سال پیش میزیست روی داده باشد. این جهش توانایی تولید دندانهای پوشیده از مینا را در پرندگان از بین برد. تشکیل دندان به تعداد زیادی ژن نیاز دارد، اما از میان آنها شش ژن هستند که وجودشان برای تشکیل عاج و مینا مطلقا ضروری است. اما این تغییر از دندان به منقار یکشبه روی نداده است. سنگوارههایی از پرندگان به دست آمده که در آنها همزمان منقار و دندان داشتند. اما آنچه وجود دندان را برای پرندگان غیرضروری ساخت سنگدان ماهیچهای برای آسیاب کردن غذا بود. درعوض منقار در لانهسازی و غذا دادن به جوجهها و دفاع از خود ابزار سودمندی است و بنابراین به سرعت انتخاب شد. از این مرحله به بعد دیگر داشتن یک مشت دندان در انتهای دهان چندان سودمند نبود.
برای کسب اطلاعات بیشتر می توانید اینجا کلیک کنید.