به نقل از عرفان کسرایی: طراحان برنامه فریب عمومی در سراسر جهان با بهره‌گیری از ناآگاهی مردم، تجارت پرمنفعتی را پیش می‌برند. از طالع‌بین‌ها و فالگیرهای خیابانی گرفته تا مدیوم‌های روحی و انرژی‌درمان‌هایی که در شبکه‌های اجتماعی یا برنامه‌های ماهواره‌ای به شیادی و کلاهبرداری و سوء استفاده از سادگی مشتریان مشغول‌اند. غیب‌گوها و فالگیران در سراسر دنیا با یک تماس تلفنی ساده با برنامه ماهواره‌ای یا با یک کلیک در دسترس‌اند. در آمریکا تماس تلفنی با آنها ۹۹/۳ دلار بر دقیقه هزینه در بر دارد و به عبارتی هر ساعت تماس تلفنی مشتریان ۲۴۰ دلار سود عاید فالگیرها می‌کند. یعنی چیزی به مراتب بیش از دستمزد روانکاوان و متخصصان. مشاوره تلفنی شیادان و فالگیران و غیب‌گوها یک صنعت میلیون دلاری است و در سال ۲۰۰۲ یکی از این موسسات با نام «Psychic Readers Network» حدود ۳۰۰ میلیون دلار از این راه کسب درآمد کرده است. متاسفانه در کشور ما ایران نیز صنعت فریب عمومی با پیشه‌هایی مانند فال قهوه و انرژی درمانی و طالع بینی و درمان با شعور کیهانی و نظایر آن رونق دارد. گردش مالی هرز و آسیب‌رسانی که ای کاش صرف سبد کتاب و مطالعه می‌شد و به توسعه علم وفناوری یا فرهنگ و اقتصاد می‌انجامید.
در قرن نوزدهم جلسات احضار روح و اعمال فراطبیعی در سراسر دنیا به صورت چشمگیری افزایش یافت. مردم برای گفت‌وگو و ارتباط با روح درگذشتگان در گردهمایی‌های که در اتاق‌های تاریک برگزار می‌شد، شرکت می‌کردند. مدیوم‌ها یا همان واسطه‌های دنیای زندگان و مردگان، گاهی از روی هوا معلق می‌شدند؛ گاهی صداهای عجیبی به گوش می‌رسید و اشیایی به ظاهر از دنیای دیگر در تاریکی فرو می‌آمدند. بسیاری از حقه‌های آنها پس از مدتی بر ملا شد و این جلسات تردستی و شعبده بازی فریبکارانه با اختراع روشنایی الکتریکی به تدریج کم‌رونق شد. اما داستان به همین جا ختم نمی‌شود و فالگیران و رمالان و غیب‌گوها پا به پای تکنولوژی جلو آمدند و امروزه در بسیاری از شبکه‌های ماهواره‌ای و سایت‌های اینترنتی به‌صورت آنلاین و مجازی به فریب مردمان ساده دل مشغولند.
غیر از فعالیت‌های حرفه‌ای کلاهبرداران صنعت فریب عمومی در سطح کلان، بسیاری از مردم عادی نیز از سر تفنن و سرگرمی برای احضار روح از تخته «وی-یا» یا همان «Ouija» استفاده می‌کنند. ویجا (وی یا) تخته‌ای صاف و مستطیلی شکل است که روی آن کلمات «نه»، «بله»، «سلام»، «خداحافظ» و اعداد ۱ تا ۹ و همچنین حروف الفبا به همراه اشکال و نمادهایی نوشته شده است. نمونه ایرانی آن اما معمولا یک برگه کاغذ و نعلبکی است که گوشه آن با علامت فلش مشخص شده است. افراد حاضر در جلسه با قرار دادن انگشت‌شان روی نعلبکی سوالاتی مطرح می‌کنند و نعلبکی روی کاغذ این سو و آن سو حرکت می‌کند و روی حروف می‌ایستد. بسیاری از افراد این رویداد را فراطبیعی Paranormal ارزیابی می‌کنند، اما این رویداد از دیدگاه علمی طور دیگری تفسیر می‌شود. در واقع حرکت نعلبکی روی کاغذ نه به واسطه نیروهای ناشناخته بلکه تحت تاثیر یک پدیده روانی به نام Ideomotor effect است. یک نوع واکنش ناآگاهانه که Carpenter effect نیز خوانده می‌شود. در حقیقت افراد ناخواسته با انگشت خود به نعلبکی نیرویی وارد می‌کنند که از آن آگاهی ندارند و بنابراین تصور می‌کنند که نعلبکی خودبه‌خود زیر دست شان حرکت می‌کند.
اما بازگردیم به طرح‌های فریب عمومی که در شبکه‌های ماهواره‌ای و وبسایت‌ها و مجلات زرد فالگیری و ماوراءالطبیعه تبلیغ می‌شوند. به عنوان نمونه همین اواخر در یکی از برنامه‌های ماهواره‌ای فریب عمومی فارسی‌زبان فردی ادعا می‌کرد که سه کالج قدرت پنهان در سرتاسر دنیا دارد. او ادعا می‌کرد برای انجام مراسم مخصوص «رمالی» حتما احتیاج به یک آینه صدساله، ۸۵ شمع گیاهی و چندین متر پارچه ابریشم دارد که هزینه این وسایل در آن زمان حدود ۳۵ میلیون تومان می‌شد. مشتریان بسیاری از گوشه و کنار دنیا این مبلغ را به حساب فالگیر؛ واسطه روحی یا غیب‌گو واریز می‌کردند و غافل از اینکه چه کلاهی بر سرشان رفته، حساب بانکی مجریان برنامه فریب عمومی را پر می‌کردند. متاسفانه بازار فریب عمومی، به دلیل دوری عموم از محتوای دانش و ناآگاهی از علم و روش علمی، همچنان در میان توده‌های مردم در سراسر دنیا داغ است و مشتریان با اشتیاق بسیار به این صنعت پرسود، منفعت می‌رسانند.
